Voorbije donderdag werd het eerbetoon aan Jean Gol overschaduwd door een actie van zo’n 400 betogers die de Academiezaal van de Universiteit van Luik omsingelden. Zij hebben de toegang geblokkeerd, uitgescholden, uitgejouwd, mishandeld, geslagen en opgejaagd — zowel organisatoren, sprekers als deelnemers die probeerden het gebouw te bereiken. Hun ‘misdaad’? Een belangrijke figuur uit onze Belgische politieke geschiedenis eren, overleden dertig jaar geleden, van wie het graf diezelfde ochtend nog werd ontheiligd.

Verschillende politieagenten werden eveneens geviseerd. Sommigen kregen tijdens de uitvoering van hun opdracht te maken met beledigingen en slagen. Wij willen hen uitdrukkelijk bedanken omdat zij ervoor gezorgd hebben dat dit eerbetoon toch kon plaatsvinden.

De MR al meer dan een jaar het doelwit van fysiek geweld

Onder de betogers bevonden zich agressieve “antifa’s”, bij wie de haat tegenover de vreedzame deelnemers aan het colloquium tastbaar was. In de ogen van deze geradicaliseerde activisten belichaamden de aanwezigen blijkbaar alles wat hun was aangepraat te haten. In december 2024 werden gelijkaardige gewelddaden vastgesteld tijdens twee grote conferenties van het Centre Jean Gol aan de ULB. Graffiti ontsiert regelmatig de gevel van de partij, waarvan de ramen herhaaldelijk worden vernield. Tijdens de Boekenbeurs, waar het Centre Jean Gol enkele maanden geleden een stand had, werden antisemitische tags aangebracht op de muren van Tour & Taxis en werd er druk uitgeoefend op de organisatoren om een conferentie van het CJG te verbieden. Dat was trouwens ook het jaar voordien het geval. Evenementen en manifestaties waar MR-militanten en -mandatarissen zich niet langer veilig voelen, enzovoort. Dit fenomeen is niet nieuw, maar donderdagavond werd een kantelpunt bereikt.

Wij hebben geweld altijd veroordeeld

Wij, liberalen, zijn diep geraakt. En we zijn verontwaardigd. Wij hebben geweld altijd veroordeeld. Al bijna 180 jaar verdedigt onze partij de individuele vrijheid, promoot ze humanistische waarden, bestrijdt ze racisme en extremisme, pleit ze voor tolerantie, strijdt ze voor emancipatie, stimuleert ze welvaart en komt ze de zwaksten te hulp. Wij hebben het rexisme bestreden. Wij hebben vanuit Engeland verzet geboden. Een van onze vroegere voorzitters is in de kampen gestorven. Samen met andere partijen heeft de onze de Belgische staat opgericht, het algemeen stemrecht ingevoerd, de sociale zekerheid bedacht, enz. Wij besturen gemeenten, steden en provincies. Wij voeren beleid in alle domeinen. Wij respecteren, wij luisteren, wij gaan in dialoog, wij zoeken oplossingen. Wij hebben absoluut geen lessen in democratie te ontvangen van extremisten, noch van links, noch van rechts.

Ideologisch gemanipuleerde activisten

Men kan uiteraard — zonder het te goed te keuren — begrijpen dat een minderheid van activisten, gemanipuleerd door antidemocratische ideologieën, ons viseert. Al bijna 20 jaar besteedt bijvoorbeeld de PTB in Franstalig België grote sommen geld op sociale media om haar haatdiscours te verspreiden. Al meer dan 20 jaar krijgt ze ruim toegang tot zowel publieke als private zenders om haar schadelijke, buitensporige en leugenachtige ideeën te ventileren. En al jaren laten vakbonden, door onze hervormingen te karikatureren en te verdraaien — of zelfs compleet uit te vinden — manifestanten optrekken of postvatten voor ons hoofdkwartier om onze ramen in te slaan. Al lang volstaat een genuanceerd standpunt over de tragische situatie in het Israëlisch-Palestijns conflict als voorwendsel om ons te beschuldigen van racisme, arabofobie of zelfs medeplichtigheid aan genocide.

De onbegrijpelijke afwezigheid van solidariteit van andere partijen

Dergelijke ontsporingen mogen nooit de norm worden in een democratie, en toch zien we ze steeds meer veralgemenen in verschillende Europese staten. Vernielingen, sabotage, agressies en andere uitingen van zeldzame gewelddadigheid zijn in Europa uitgegroeid tot terugkerende methodes die zonder schaamte worden ingezet door bepaalde bewegingen uit de extreemlinkse of extreemrechtse hoek. Wij veroordelen dat met kracht.

Wat werkelijk onbegrijpelijk is, is — op enkele schaarse en lovenswaardige uitzonderingen na — het gebrek aan steun en solidariteit van andere democratische partijen tegenover het geweld waarvan wij hier het doelwit zijn. Dat is tegelijk teleurstellend en verontrustend, omdat het wijst op een gebrek aan helder inzicht in de opkomende extremistengolf.

De omkering van de beschuldiging

En wat nog erger is — en eenvoudigweg onaanvaardbaar — is deze houding, steeds vaker aanwezig bij diezelfde zogenaamd democratische partijen, die gewoonlijk erg luid zijn wanneer het erop aankomt om samen met ons de daden van extreemrechts te veroordelen, maar die hier de verantwoordelijkheid voor het geweld omdraaien en beweren dat wij, de MR, als democratische partij, in werkelijkheid slechts oogsten wat we zelf zouden hebben gezaaid. Kortom: « jullie hebben het er zelf naar gemaakt ».

Dat is volstrekt onaanvaardbaar! Niets, maar dan ook niets, rechtvaardigt geweld. Maar los daarvan: in welk opzicht zouden wij dit « zelf gezocht » hebben? Omdat wij niet alle standpunten delen van de partijen die verder links op het politieke spectrum staan? Men beweert dat wij door onze zogenaamde onmenselijke hervormingen en maatregelen een vorm van « institutioneel » of « symbolisch » geweld zouden belichamen, dat de zwaksten zou onderdrukken en hen geen andere uitweg zou laten dan geweld om gehoord te worden…

Dat is ronduit absurd. De hervormingen die wij doorvoeren, zijn erop gericht de economische leefbaarheid van onze staat te vrijwaren om zijn essentiële opdrachten te kunnen blijven vervullen, de sociale zekerheid veilig te stellen, onze kinderen een toekomst te geven, veiligheid te garanderen, mensen opnieuw aan het werk te krijgen, enzovoort. Wij zijn een democratie, en onze fiscaliteit maakt van ons een van de meest herverdelende landen ter wereld. Volgens een studie van Crédit Suisse is België na IJsland zelfs het meest gelijkwaardige land ter wereld. Wij beschikken — gelukkig maar — over talrijke tegenmachten. Iedereen heeft het recht om de overheid te bekritiseren en niemand heeft geweld nodig om zich uit te drukken. 950.000 mensen hebben in juni voor onze partij gestemd — meer dan tien keer zoveel als de 80.000 mensen die onlangs in onze straten betoogden — en de hervormingen die bekritiseerd worden, voeren wij op verschillende bestuursniveaus uit met partijen die samen een brede meerderheid van de bevolking vertegenwoordigen.

Bij de MR heeft iedereen zijn eigen stijl en temperament

Men beweert ook dat een vermeende verbale agressiviteit van onze voorzitter deze geweldplegingen zou verklaren of zelfs rechtvaardigen, onder het motto « actie-reactie ».

Wat een verblinding tegenover het fenomeen van radicalisering! Talloze studies tonen de diepe, meervoudige oorzaken van radicalisering aan binnen een deel van de bevolking in onze democratieën: de verharding van de sociale media, economische onzekerheid, enzovoort. De voorzitter van de MR heeft zijn eigen communicatiestijl en temperament. Bij de MR heeft iedereen zijn eigen stijl en persoonlijke manieren om te communiceren. Het is precies die diversiteit aan profielen en temperamenten die wij dagelijks tot leven brengen, die een divers publiek aanspreekt en ons die brede overwinningen van 2024 heeft opgeleverd.

Vorige donderdag werd niet de voorzitter van de MR aangevallen, maar de MR zelf

Vorige donderdag werd niet de voorzitter van de MR aangevallen — het was onze hele beweging. Wij hebben geen enkel argument of enige concrete eis gehoord vanuit de menigte. Wat wij hebben ontvangen, waren beledigingen, gejoel en slagen. Doen alsof de MR de oorzaak zou zijn van dit geweld, betekent in werkelijkheid dat geweld ontkennen en zichzelf de middelen ontnemen om het doeltreffend te bestrijden.

Hoe het bestrijden? Door precies te doen wat deze extremistische fractie ons probeert te beletten door de toegangen tot debatplaatsen te blokkeren: debat voeren! Niet door het politieke debat te verbieden, maar integendeel door uitwisselingen, conferenties en colloquia te vermenigvuldigen tussen mensen van alle politieke en ideologische strekkingen. Denken dat men zich tegen geweld beschermt door debat op bepaalde plaatsen te weigeren onder het voorwendsel dat het « te polariserend » zou zijn, betekent juist de deur openzetten voor geweld. Het is een signaal aan extremisten dat geweld loont. In werkelijkheid is politiek — « polis » in de nobele zin van het woord — precies datgene wat het mogelijk maakt om standpunten krachtig maar vreedzaam te confronteren. In die zin is politiek niet de uitdrukking van geweld, maar integendeel datgene wat het temt en kanaliseert. Politiek is niet de oorzaak, maar het antidotum tegen geweld.

 

De Voorzitter van de MR en het Centre Jean Gol

De federale MR-ministers,

De regionale MR-ministers,

De communautaire MR-ministers,

De MR-senatoren,

De MR-Europarlementsleden,

De MR-Kamerleden (met uitzondering van één persoon),

De MR-parlementsleden van het Brussels Parlement,

De MR-parlementsleden van het Waals Parlement,

De MR-parlementsleden van de Federatie Wallonië-Brussel,

De MR-parlementsleden van het Duitstalige Parlement.